Spurensicherung
Hajo Hoffmann
Mensen en dingen laten sporen na die na verloop van tijd verdwijnen.
Zolang er concrete sporen zichtbaar zijn is een mens niet verdwenen,
ook al leeft hij of zij niet meer. Wie nog verder leeft in de gedachten van
anderen is weliswaar niet zichtbaar maar nog wel aanwezig. Zichtbare
en tastbare sporen kunnen duidelijk en afleesbaar zijn. Maar na verloop
van tijd verliezen zij hun eenduidige betekenis en worden herinterpretabel.
Het meest bekende sporenonderzoek wordt gedaan door politie en
recherche. Archeologen en historici hanteren andere methoden,
het onderzoek dient een ander doel.
Wat betekent “Spurensicherung” in het werk van Hajo Hoffmann?
Al in de zeventiger jaren legde Hajo Hoffmann letterlijk zijn eigen
sporen vast tijdens wandelingen door de Provence in Frankrijk
tijdens conceptuele landart acties. Met aluminiumfolie werden de
sporen gemarkeerd, wat overbleef zijn de foto’s. De wandelingen
werden gevolgd door markeringen van plaatsen waar gevonden
afval werd verzameld, tot sculpturen samengevoegd en ter plaatste
achter gelaten in de natuur. Jaar na jaar heeft Hajo Hoffmann de
afvalsculpturen gefotografeerd tot zij waren vergaan.
De ‘Spurensicherung” is verandert van het vastleggen van de eigen
voetsporen naar de richting van de sporen van het eigen verleden:
een zoektocht naar plaatsen die een doorslaggevende betekenis
hebben gespeeld in de familiegeschiedenis. Deze zoektocht heeft
de vorm gekregen van een documentair project onder de titel:
“Wat doet oorlog met een kind?”,
verwijzend naar de invloed van de beide Wereldoorlogen op de
levens van de kinderen en vrouwen als gevolg van het oorlogsgeweld.
De sporen uit het verleden zijn niet altijd rechtsreeks te herleiden
uit de beschikbare materiële gegevens. Introspectie, zoeken naar
voorwerpen uit het leven van alledag, het combineren van oraal
overgedragen informatie, oude brieven, foto’s uit archieven van
familie of van derden maken deel uit van de zoektocht naar sporen.
Alles bijeen lijkt de werkwijze van de kunstenaar Hajo Hoffmann op
die van de archeoloog of de ethnoloog. Hij houdt zich bezig met het
uiterlijk waarneembare maar ook met de betekenis van wat zich
onder de oppervlakte van het waarneembare bevindt, fictieve
betekenissen en interpretaties.
Of juist niet?